У Міністэрстве аховы здароўя Рэспублікі Беларусь падпісана пастанова ад 28 мая 2021 г. № 65 «Аб зацвярджэнні Палажэння аб асаблівасцях аказання медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій». Перад галіной аховы здароўя пастаўлена стратэгічная задача - пашырыць магчымасці ўзаемадзеяння арганізацый аховы здароўя шляхам развіцця дыстанцыйных магчымасцяў пры аказанні меддапамогі насельніцтву. У гэтай сувязі патрабавалася распрацоўка дакумента, які б ўрэгуляваў праваадносіны медыцынскіх работнікаў рознага ўзроўню і пацыентаў пры выкарыстанні сучасных інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогій і патэнцыялу лепшых арганізацый аховы здароўя.

У сучасных умовах не заўсёды неабходна накіроўваць пацыентаў у лякарні ці Рэспубліканскія навукова-практычныя цэнтры для правядзення вочнай медычнай кансультацыі і лячэння. Актыўнае развіццё інтэрнэт-тэхналогій дазваляе правесці паўнавартасную кансультацыю або кансіліум, для вырашэння далейшай тактыкі лячэння пацыента, з удзелам лекара, які зараз лечыць і лекарамі-экспертамі – без прыбыцця пацыента ў арганізацыю аховы здароўя. Тэлемедыцынскія кансультацыі дапамогуць пераадолець геаграфічныя бар'еры і пашыраць магчымасці доступу да медыцынскіх паслуг. Гэта асабліва актуальна для сельскіх населеных пунктаў.

Так, пунктам 3 Палажэння: прадугледжваецца аказанне медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій:

• дзяржаўнымі арганізацыямі аховы здароўя (у адпаведнасці са сваімі лячэбна-дыягнастычнымі магчымасцямі, названымі ў артыкуле 14 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб ахове здароўя», у тым лiку пры наяўнасцi ў штатным раскладзе арганізацыі аховы здароўя лекараў-спецыялістаў па профілях захворванняў);

• недзяржаўнымі арганізацыямі аховы здароўя (з улікам асаблівасцяў, выкладзеных у чале 32 Палажэння аб ліцэнзаванні ад 1 верасня 2010 г № 450, у прыватнасці пунктаў 322, 323, 325).

Ключавым элементам аказання меддапамогі з ужываннем тэлемедыцынскіх тэхналогій з'яўляецца выразная ідэнтыфікацыя (вызначэнне карыстальніка ў аўтаматызаванай сістэме па ўнікальным прыкмеце – ідэнтыфікатару) і аўтэнтыфікацыя (праверка сапраўднасці асобы, якое хоча атрымаць доступ да сістэмы) пацыента.

Так, пунктам 5 Палажэння: прадугледжваецца ідэнтыфікацыя і аўтэнтыфікацыя пацыента з выкарыстаннем адзінай сістэмы ідэнтыфікацыі фізічных і юрыдычных асоб (далей – АС IФЮА). Яна неабходна для прадастаўлення інфармацыйным сістэмам розных дзяржаўных органаў і іншых арганізацый Рэспублікі Беларусь сэрвісаў ідэнтыфікацыі і аўтэнтыфікацыі, а таксама электроннага лічбавага подпісу (далей – ЭЛП).

Інтэграцыя інфармацыйнай сістэмы з АС IФЮА падасць карыстальнікам магчымасць здзяйсняць у такой інфармацыйнай сістэме юрыдычна значныя дзеянні з выкарыстаннем сродкаў ЭЛП. У тым ліку, для атрымання зарэгістраваных сістэмай (з улікам патрабаванняў заканадаўства) дадатковых звестак аб ідэнтыфікацыi фiзiчнай асобы (у першую чаргу, звесткі аб рэгістрацыі, сямейным становішчы і дзецях).

Пунктам 5 Палажэння прадугледжваюцца таксама іншыя працэдуры (сістэмы) праверкі дадзеных, якія дазваляюць ідэнтыфікаваць удзельнікаў дыстанцыйнага ўзаемадзеяння.

Пунктам 6 Палажэння: устанаўліваюцца патрабаванні да арганізацыі аховы здароўя, якая аказвае медыцынскую дапамогу з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій.

Спецыялісты абавязаныя прадастаўляць пацыентам або асобам, названым у частцы другой артыкула 18 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб ахове здароўя», у даступнай форме:

• кантактную і іншую даведачную інфармацыю аб арганізацыі аховы здароўя, аб аператары інфармацыйнай сістэмы, пры дапамозе якой аказваецца медыцынская дапамога з ужываннем тэлемедыцынскіх тэхналогій,

• інфармацыю пра кансультанта – медыцынскага працаўніка, які аказвае медыцынскую дапамогу з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій.

А таксама прадастаўляць звесткі аб парадку і ўмовах аказання медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій.

Палажэннем устанаўліваецца абавязак для медыцынскіх работнікаў, якія праводзілі аказанне медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій, па фіксаванні ў электроннай медыцынскай карце пацыента вынікаў тэлекансультацыю, прызначаным лячэнні і г.д.

Пунктам 8 Палажэння: усталёўваецца, што аказанне медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій без папярэдняга – ўстанаўлення дыягназу, прызначэння лячэння на вочным прыёме (аглядзе, кансультацыі), карэкцыя раней прызначанага лячэння лекарам, які лечыць – не здзяйсняецца, што, у сваю чаргу, адпавядае нормам артыкула 377 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб ахове здароўя».

Пунктам 11 Палажэння: вызначаецца, што пры аказанні медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій медыцынскі работнік ініцыюе выезд брыгады хуткай медыцынскай дапамогі па месцы знаходжання пацыента ў выпадку крытычнага адхілення паказчыкаў стану здароўя (пагаршэння здароўя) пациента.

Звяртаем увагу, што прымяненне тэлемедыцынскіх тэхналогій павінна выключаць магчымасць выдавання ўрачэбнай тайны. Інфармацыйная сістэма (платформа), якая выкарыстоўваецца для аказання медыцынскай дапамогі з прымяненнем тэлемедыцынскіх тэхналогій, павінна адпавядаць патрабаванням заканадаўства аб інфармацыі, інфарматызацыі і абароне інфармацыі.

Тэлемедыцына, несумненна, можа аказаць значнае ўздзеянне на сістэму аказання медыцынскай дапамогі насельніцтву, на кіраванне сістэмай аховы здароўя і павышэнне эфектыўнасці яе функцыянавання ў надзвычайных сітуацыях, на развіццё навукі, на ўкараненне новых медыцынскіх тэхналогій, на падрыхтоўку і ўдасканаленне кадраў.

Прэс-служба Міністэрства аховы здароўя